Ο Χριστός στο Κοράνι

Στον ισλαμικό κόσμο η σταύρωση σήμαινε πάντα εξευτελι­σμό και ο σταυρικός θάνατος του αθώου Ιησού, του απεσταλμένου του Θεού, αυτού που ο Μωάμεθ θεωρούσε τον προφήτη που βρίσκεται πιο κοντά του από όλους τους άλλους ήταν «ένα σκάνδαλο που δεν μπορούσε να ανεχθεί καμιά αραβική ψυχή», όπως χαρακτηριστικά γράφει στο εξαιρετικά ενδιαφέρον βιβλίο του για το ισλάμ ο αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος Γιαννουλάτος

Ισλαμικές προφητείες

«Λένε: Σκοτώσαμε τον Μεσσία, τον Ιησού, τον απεσταλμένο του Θεού. Όμως ούτε τον σκότωσαν, ούτε τον σταύρωσαν, ο Θεός έβαλε έναν άλλο στη θέση του» (Κοράνι 4:156 «Οι γυναί­κες»): ο ιδρυτής της ισλαμικής θρησκείας ήταν σίγουρος πως ο Αλλάχ κατάφερε να σώσει τον Ιησού. Πώς Οι μουσουλμάνοι ερμηνευτές του Κορανίου είπαν πως ο Θεός έδωσε σε έναν άλλο άνθρωπο τη μορφή του Ιησού και τον έβαλε να πεθάνει εκείνος στη θέση του εκλεκτού του. Μερικοί το προχώρησαν και λίγο παραπέρα: ισχυρίσθηκαν πως ο άνθρωπος που τελικά σταυρώθηκε ήταν ο Ιούδας ο οποίος τιμωρήθηκε έτσι για την προδοσία του. Ο Ιησούς σύμφωνα με ορισμένες ισλαμικές δοξασίες πήγε κοντά στον Αλλάχ, σύμφωνα με άλλες μεταφέρθηκε πολύ μακριά από τον Γολγοθά, στο όμορφο Κασμίρ πιθανότατα, και έζησε μιαν ήρεμη ζωή μέχρι να πεθάνει από φυσικό θάνατο. Οπωσδήποτε πάντως θα ξαναεμφανισθεί. Την ημέρα της κρίσης.

Τότε, όπως λένε μερικές από τις παλαιότερες ισλαμικές προφητείες«η γη θα κλονισθεί από έναν σεισμό, θα ανοίξει το βιβλίο, θα αναγνωσθούν τα έργα των ανθρώπων, θα μετρη­θούν τα καλά και τα κακά, θα κριθεί η θέση του καθένα» και όσοι υπήρξαν «άδικοι, άπιστοι, πονηροί» θα οδηγηθούν στη χώρα των αιώνιων βασάνων και οι δίκαιοι θα περάσουν την πόρτα του παραδείσου. Μαζί τους και ο Ιησούς (ή Ίσα, όπως τον αποκαλούν). Ο Ιησούς σύμφωνα με τη διδασκαλία του Μωάμεθ, εκφράζει τον Λόγο του Θεού, την ελπίδα. Aκούγεται παράξενο αυτό σήμερα, που οι διαφορές υπερτονίζονται, που κυριαρχεί η άποψη πως οι πολιτισμοί ταυτίζονται με τις θρησκείες και πως γι’ αυτόν τον λόγο, μοιραία αλληλοαποκλείονται ή συγκρούονται ώσπου να αλληλοκαταστραφούν. Mες στο ψυχολογικό και ιδεολογικό τοπίο που ορίζουν οι φονταμενταλισμοί – ένθεν και ένθεν – φαίνεται αλλόκοτο να έχει αξιοσέβαστη θέση στο Kοράνι ο Χριστός.

Ο ξένος σήμερα, είναι απόλυτα ξένος. Ίσως θέλει να μας… τυλίξει με μπούρκες να μολύνει με μιναρέδες τον αττικό ουρανό, να ανατιναχθεί στην αγκαλιά ενός χρυσαυγίτη. Ήταν, όμως πάντα το ρήγμα τόσο όσο αυτό που παρουσιάζουν οι φανατικοί και των δύο πλευρών; Είναι τα ιερά βιβλία που μας διαφοροποιούν; Ή ο τρόπος με τον οποίο ερμηνεύονται και χρησιμοποιούνται κατά περίπτωση; Και υπήρχαν στις απαρχές ακόμα και των θρησκειών, τόσα τείχη όσα αυτά που στήνονται στην παγκοσμιοποιημένη εποχή μας

Στο όνομα του Αλλάχ

Μια φορά κι έναν καιρό, λοιπόν, τον 6ο μ.Χ. αιώνα, ο Μωάμεθ κυνηγημένος από τη φυλή του ζήτησε την προστασία του βασιλιά της Αβησσυνίας. Εκείνος στη αρχή ήταν διστακτικός γιατί είχε ακούσει πως ο προφήτης του ισλάμ δεν δεχόταν τους παλαιότερους θεούς. Τότε ο Μωάμεθ πήγε να τον βρει και, «στο όνομα του Aλλάχ, του ευσπλαχνικού, του ελεήμονα», του μίλησε για τη Mαρία και τον γιο της τον Ιησού. Κατά τη μουσουλμανική παράδοση, ήταν τόσο όμορφη η ομιλία του περί της άμωμης σύλληψης και τέτοιος ο δυναμισμός της όταν την απήγγειλε στα αραβικά, ώστε ο βασιλιάς άρχισε να κλαίει γοερά και τα γένια του είχαν μουσκέψει. Δάκρυα έτρεχαν και από τα μάτια των αξιωματικών και των συμβούλων του ακα­τάσχετα, ώσπου πότισαν οι περγαμηνές τους. «Mε τη βοήθεια του Χριστού και της Παναγίας», όπως θα έλεγε ο Aβησσύνιος ο σκοπός επετεύχθη.

Δεν ήταν η μοναδική φορά που ο ιδρυτής της μουσουλμανικής θρησκείας μίλησε για τον «Ιησού, τον γιο της Μαριάμ».

Όπως αναφέρει η «Εγκυκλοπαίδεια του Ισλάμ», του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης«είναι σαφές πως ο προφήτης ήξερε για τον Χριστό περισσότερα από όσα για οποιανδήποτε άλλη θεότητα του παρελθόντος». Θεωρούσε ακόμα πως συμβόλιζε το πνεύμα, το έλεος και τον Λόγο του Θεού. Θεό ή Υιό του Θεού δεν τον θεωρούσε, πίστευε αντιθέτως πως οι χριστιανοί προσβάλλουν τον Αλλάχ επιμένοντας σε αυτήν την εκδοχή. Όμως η άποψή του αυτή είναι εξηγήσιμη, αν αναλογισθεί κανείς τις συνθήκες της εποχής. Ως έμπορος ο οποίος γύριζε στα νεανικά του χρόνια όλη την αραβική χερσόνησο, ο Μωάμεθ συναντούσε πολλους χριστιανούς οι περισσότεροι όμως από τους οποίους ανήκαν σε αιρέσεις – αυτός άλλωστε ήταν και ο βασικότερος λόγος για τον οποίο βρίσκονταν στα μακρινά σύνορα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Αρειανοί, νεστοριανοί, μονοφυσίτες διαμόρφωσαν την αντίληψη του προφήτη των μουσουλμάνων για τον Ιησού. Ο Άραβας νομάς δεν ήταν εκείνος που θα εμπλεκόταν σε λεπτά και περίπλοκα θρησκευτικά ζητήματα για τα οποία γίνονταν μάχες στο Βυζάντιο. Άκουγε προσεκτικά ιστορίες όπως αυτές που περιγράφουν οι ευαγγελιστές ή άλλες διηγήσεις των χριστιανών, μερικές από τις οποίες συμπεριελήφθησαν αργότερα στα «Απόκρυφα Ευαγγέλια».

Ένα δέντρο αντί για φάτνη

Bεβαίως η Mαρία, στα μάτια ενός Άραβα εμπόρου ο οποίος ταξίδευε στην έρημο, όπως ήταν ο Mωάμεθ, δεν θα μπορούσε να γεννήσει μες στο κρύο. Στο Kοράνι δεν υπάρχει φάτνη, αλλά μια χουρμαδιά. Kάτω από αυτήν αισθάνθηκε τις ωδίνες της γέννας. «Aπελπισμένη, στηρίχτηκε στον κορμό αυτής της χουρμαδιάς φωνάζοντας: “Θα προτιμούσα να είχα πεθάνει και να είχα περάσει στη λησμονιά”. Tότε μια φωνή της είπε: “Mην απελπίζεσαι. O Kύριός σου έφτιαξε μια σκούπα που βρίσκεται στα πόδια σου κι αν κου­νήσεις μ’ αυτήν τη χουρμαδιά, φρέσκοι ώριμοι καρποί θα πέσουν στην ποδιά σου. Xαίρε λοιπόν. Nα φας και να πιεις κι αν συναντήσεις κάποιον θνητό, να του πεις: Oρκίστηκα στον φιλεύσπλαχνο να νηστεύω και δεν θα μιλήσω σε κανέναν σήμερα”». Έτσι έκανε κι εκείνη (πάντα σύμφωνα με τη σού­ρα που έχει τ’ όνομά της: «Mαριάμ») και μετά πήρε το μωρό και πήγε στον λαό της. Όλοι απόρησαν που ένα κορίτσι από σπίτι απέκτησε παιδί χωρίς να έχει σύζυγο. Eκείνη  μ’ ένα νεύμα τους έδειξε πως θα τους τα διηγούνταν όλα το βρέφος.

Τα θαύματα ξεκινούν από νωρίς

Μια από τις πιο γνωστές ιστορίες είναι αυτή με τον μικρό Ιησού που φτιάχνει πουλάκια από πηλό και με την ανάσα του τα ζωντανεύει: «Έχω έρθει για σας με σημάδι απ’ τον Κύριό σας, απ’ τη λάσπη θα φτιάξω για σας τη μορφή του πτηνού, θα φυ­σήξω προς αυτό και με την άδεια του Αλλάχ θα πάρει ζωή, θα θεραπεύσω τους εκ γενετής τυφλούς και τους λεπρούς και με την άδεια του Αλλάχ θα αναστήσω τους νεκρούς» (Κοράνι 3: 49 «Ο οίκος Εμράν»).

Η ικανότητά του να κάνει θαύματα είναι κυρίως εκείνο το οποίο διαφοροποιεί, σύμφωνα με τους μουσουλμάνους, τον «Ιησού, τον γιο της Μαριάμ» από τους υπόλοιπους (κατά καιρούς πάρα πολλούς – και ο Μέγας Αλέξανδρος κάποτε συμπεριελήφθη σε αυτούς) προ­φήτες του ισλάμ, των οποίων η κορωνίδα είναι ο Μωάμεθ (επίσης προφήτης και όχι Θεός, χωρίς την ικανότητα να κάνει θαύματα). Και τα θαύματα ξεκινούν πολύ νωρίς: «Οι Άγγελοι είπαν: Ω! Μαριάμ! Ο Αλλάχ σε διάλεξε και σε εξάγνισε, προτιμώντας σε ανάμεσα από όλες τις γυναίκες των εθνών». (Κοράνι 3:42 «Εμράν»).Ως θαύμα περιγράφεται ο Ευαγγελισμός και η Γέννηση. Ένα «θαύμα» άλλωστε είναι και η ίδια η Μαριάμ. Οι μουσουλμάνοι τρέφουν τεράστιο σεβασμό για την Παναγία. Είναι η «άσπιλος», η «αγνή πάσης κηλίδος μεταξύ όλων των γυναικών», το πρότυπο ακόμα και για τις γυναίκες του προφήτη. Σε δεκατρείς σούρες (κεφάλαια) του Κορανίου χαρακτηρίζε­ται με τον πιο τιμητικό τρόπο και, όπως μάλιστα επισημαίνει ο αρχιεπίσκοπος Αλβανίας, στο ιερό βιβλίο του Ισλάμ υπάρχουν περισσότε­ρα κεφάλαια για την Παρθένο από ό,τι στην Καινή Διαθήκη.

Ο «δεύτερος Αδάμ»

Γεμάτη θαύματα παρουσιάζει τη ζωή του Χριστού και σε άλλα κεφάλαιά του το Κοράνι. Μερικά είναι αυτά που γνωρίζουμε και εμείς, τυφλοί που είδαν το φως τους, λεπροί και άλλοι άρρωστοι που θεραπεύτηκαν, νεκροί που αναστήθηκαν, σε μικρές ή μεγαλύτερες παραλλαγές. Για παράδειγμα, η σούρα με τίτλο «Η τράπεζα» θυμίζει λίγο Μυστικό Δείπνο και λίγο το θαύμα του πολλαπλασιασμού των ιχθύων καθώς οι μα­θητές ζητούν από τον Ιησού να κατεβάσει από τον ουρανό «τράπεζα πλήρη εδεσμάτων σαν τεκμήρια της παντοδυναμίας του». Παρά την άρνηση της θεότητάς του, η θέση την οποία απολαμβάνει ο Χριστός στο Κοράνι είναι ξεχωριστή. Γι’ αυτό άλλωστε και τα ισλαμικά μυστηριακά τάγματα, όπως π.χ. οι Σούφι, καλούν στη «λειτουργία» για τον Ιησού μόνο όσα μέλη τους έχουν περάσει σε ανώτερα κλιμάκια μύησης.

«Ο Ιησούς, ο γιος της Μαριάμ, έχει προικισθεί από τον Θεό με προφανή σημάδια της αποστολής του» (Κο­ράνι 2:81 «Βους») τόνιζε ο Μωάμεθ. Ο Ιησούς δεν είναι, εξηγούν πολλές σούρες, απλώς προφήτης, αλλά «Μεσσίας», «Απόστολος του Αλλάχ», «Λόγος του Θεού», «δεύτερος Αδάμ», μια που «ο Θεός είπε “Γεννηθήτω” και γεννήθηκε». Ως «δεύτερος Αδάμ», επίσης, όταν ξαναεμφανισθεί, θα νικήσει τον Σατανά, θα οδηγή­σει τους δικαίους σε έναν καινούργιο κόσμο, καλύτερο, και σε αυτόν τον κόσμο θα ζήσει και θα πεθάνει και ο ίδιος, ανώδυνα, ανεπαίσθητα και ειρηνικά.

http://topontiki.gr/