Η λάθος «συνταγή» κόστισε 9 δισ. ευρώ στην Ελλάδα

Η αποτυχία του πρώτου προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής, την οποία ομολόγησε σε έκθεσή του την περασμένη εβδομάδα το ΔΝΤ, στοίχισε στην Ελλάδα περίπου 3 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση, ενώ σε βάθος τριετίας το κόστος άγγιξε τα 9 δισ. ευρώ, σύμφωνα με έρευνα μελετητών του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ). Την ίδια ώρα, η ομολογία του Ταμείου συνεχίζει να αποτελεί αντικείμενο αναλύσεων στα διεθνή ΜΜΕ, με τη Guardian να κάνει λόγο για «πινγκ πονγκ ευθυνών» μεταξύ Κομισιόν και ΔΝΤ, το οποίο καταδεικνύει «ότι η τρόικα εξακολουθεί να είναι σήμερα όσο δυσλειτουργική ήταν και το 2010».  Για τους FT, με την πολιτική που ακολουθεί η τρόικα, η Ελλάδα θα παραμείνει κολλημένη σε έναν φαύλο κύκλο ύφεσης και αποπληθωρισμού χρέους.

Μελέτη που υπογράφουν οι ερευνητές του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών κ.κ. Τηλέμαχος Ευθυμιάδης και Σωτήρης Παπαϊωάννου και ο επιστημονικός συνεργάτης του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης κ. Παναγιώτης Τσίντζος καταλήγει στο συμπέρασμα πως η αποτυχία του πρώτου Μνημονίου στοίχισε περίπου 3 δισ. ευρώ στην Ελλάδα σε ετήσια βάση, ήτοι σε βάθος τριετίας οι απώλειες ανήλθαν στα 9 δισ. ευρώ.

Ενδεικτικώς οι ερευνητές εστιάζουν στο ότι το αρχικό πρόγραμμα εκτιμούσε ότι η ύφεση θα διαμορφωθεί στο 4% το 2010, στο 2,6% το 2011 και θα ακολουθήσουν θετικοί ρυθμοί ανάπτυξης της τάξεως του 1,1% το 2012 και του 2,2% το 2013. Ωστόσο το πραγματικό ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 4,9% το 2010, κατά 7,1% το 2011, κατά 6% το 2012 και αναμένεται να συρρικνωθεί περαιτέρω κατά 4,2% το 2013.

«Οι στόχοι και οι προβλέψεις του αρχικού προγράμματος, καθώς κι εκείνοι των προγραμμάτων που ακολούθησαν, δεν επιτεύχθηκαν. Ύστερα από πολλές αναθεωρήσεις και βελτιώσεις (π.χ αναδρομική μείωση επιτοκίων δανεισμού και παράταση των λήξεων του χρέους), χρειάστηκε ένα δεύτερο πρόγραμμα. Επιπλέον ακόμα και μετά τη μεγαλύτερη αναδιάρθρωση χρέους στην ιστορία (Μάρτιος 2012), την οποία διαδέχθηκαν η επαναγορά ελληνικών κρατικών ομολόγων (Δεκέμβριος 2012), μια εκτεταμένη δημοσιονομική προσαρμογή με μεγάλες περικοπές μισθών και συντάξεων, σωρεία τεχνοκρατών που παρείχαν τεχνική βοήθεια, τρεις εθνικές εκλογές, πάνω από 20 σχετικές ευρωπαϊκές Συνόδους Κορυφής κ.α, η ελληνική οικονομία σήμερα βρίσκεται σε πολύ χειρότερη κατάσταση από αυτή που προβλεπόταν στο αρχικό πρόγραμμα», σημειώνεται στη μελέτη.

Πυρά διεθνών ΜΜΕ κατά τρόικας

Στο διεθνή Τύπο, πάλι, επιμένουν τα δημοσιεύματα που επικρίνουν την πολιτική της τρόικας στη χώρα.

«Επισκοπώντας το πρώτο από τα τρία πακέτα μέτρων λιτότητας, το οποίο η Ευρώπη και το ΔΝΤ επέβαλαν στην Ελλάδα, αποδεικνύεται πως η αισιοδοξία της τρόικας αναφορικά με το πώς η ελληνική οικονομία θα αντιδρούσε στη λιτότητα υπήρξε εντελώς εσφαλμένη», αναφέρει το χθεσινό editorial της Guardian.

Η βρετανική εφημερίδα στέκεται και στη σφοδρή αντιπαράθεση μεταξύ των δανειστών με αφορμή την παραδοχή του ΔΝΤ, παρατηρώντας πως «όπως καταδεικνύει το πινγκ πονγκ ευθυνών στο οποίο επιδόθηκαν η Ευρώπη και το Ταμείο τις προηγούμενες ημέρες, η τρόικα του 2013 εξακολουθεί να είναι εξίσου δυσλειτουργική όσο ήταν και το 2010. Στο μεταξύ, η Ελλάδα επιμένει στο δρόμο της λιτότητας, με ανταμοιβή την έκτη κατά σειρά χρονιά ύφεσης.

Είναι καιρός για την τρόικα να πάρει μερικά μαθήματα από την ελληνική πανωλεθρία. Πρώτα απ’ όλα, απαιτείται να υπάρξει σαφέστερος διαχωρισμός μεταξύ της Ευρώπης και του ΔΝΤ. Δεύτερον, το ΔΝΤ θα πρέπει να δώσει στη δημοσιότητα εκθέσεις αξιολόγησης για το πώς αντιμετωπίστηκαν οι άλλες κρίσεις χρέους στην Ευρώπη. Τρίτον, είναι καιρός το ΔΝΤ να βρει μία νόμιμη διαδικασία που θα επιτρέπει στα χρεωμένα κράτη να δηλώνουν χρεοκοπία. Τέλος, το Eurogroup πρέπει να αναστρέψει την πολιτική λιτότητάς της και να δώσει χρηματοπιστωτικά κίνητρα. Το χάλι της Ελλάδας δεν πρέπει να επαναληφθεί».

Την ίδια ώρα, σε ανάλυσή του για τους Financial Times, ο Wolfgang Münchau χαρακτηρίζει την έκθεση της τρόικας για την ελληνική οικονομία «μια κατακραυγή της επικρατούσας άποψης για την ευρωπαϊκή πολιτική». Για τον ίδιο, οι επιπτώσεις των συσσωρευμένων σφαλμάτων στην πολιτική της τρόικας είναι βαριές: Το πιο σημαντικό είναι ότι καθιστούν αδύνατη την επίλυση της κρίσης μέσα στις παρούσες παραμέτρους.

Ο Münchau σημειώνει πως η προσωπική του άποψη είναι ότι η Ελλάδα θα παραμείνει κολλημένη σε έναν φαύλο κύκλο ύφεσης και αποπληθωρισμού χρέους, μέχρι είτε να φύγει από την ευρωζώνη και να κηρύξει στάση πληρωμών μονομερώς, είτε να γίνει θεμελιώδης αλλαγή στη στρατηγική.