Οι Ιρλανδοι απαντησαν στην κριση με ρεαλισμο αλλα και χιουμορ – Οι Ελληνες με μισος

Ο διακεκριμένος κοινωνιολόγος Dennis Smith αναλύει πώς οι πολίτες κάθε χώρας αντιμετωπίζουν την κρίση

Στο τελευταίο της άρθρο η Gillian Tett - βραβευμένη δημοσιογράφος και αρχισυντάκτρια στους Financial Times – εξετάζει τη συμπεριφορά των πολιτών στις χώρες που είναι σε κρίση, διαπιστώνοντας διαφορές και εμβαθύνοντας στο πως οι ιδιαιτερότητες του κάθε λαού διαμορφώνουν τις αντίστοιχες πολιτικές στην Ευρωζώνη.

Στην ανάλυσή της εισάγει την έννοια του εξευτελισμού τον οποίο βιώνουν – ή νιώθουν ότι υφίστανται – οι πολίτες σε Ελλάδα, Ιρλανδία και Ισπανία.

Σύμφωνα με τον διακεκριμένο Βρετανό κοινωνιολόγο Dennis Smith,ένα θεμελιώδες χαρακτηριστικό της μεταπολεμικής Ευρώπης ήταν ότι η οι χώρες είχαν ξεπεράσει εθνικιστικά αισθήματα εξευτελισμού και μίσους και είχε εμπεδωθεί στη Ένωση μία αίσθηση αδελφότητας, όπου η ελευθερία και η ισότητα είχαν ιδιαίτερη σημασία και αξία.

Από τότε όμως που ξέσπασε η οικονομική κρίση «ο εξευτελισμός επέστρεψε στην Ευρώπη σε ευρεία κλίμακα».

Τα αδύναμα κοινωνικά στρώματα έχουν δεχτεί τρομερή πίεση και τα χρεοκοπημένα κράτη υπόκεινται σε εξευτελισμό, κατά τρόπο που ήταν αδιανόητος στη μεταπολεμική Ευρώπη αλλά και ο οποίος διαφέρει σημαντικά από χώρα σε χώρα.

Πως ορίζεται ο εξευτελισμός και ποιες είναι οι πιθανές αντιδράσεις;

Πριν αναφέρω τις διαφορές στην ψυχολογία και τη συμπεριφορά του Έλληνα και του Ιρλανδού, θα παραθέσω ένα σύντομο ορισμό της έννοιας του εξευτελισμού, όπως τον αναλύει στο άρθρο της η Gillian Tett.

Ο εξευτελισμός συντελείται σε τρία στάδια. Στο πρώτο στάδιο υπάρχει απώλεια της αυτονομίας ή του ελέγχου. Στο δεύτερο στάδιο επέρχεται ο υποβιβασμός, ενώ στο τελευταίο στάδιο επέρχεται μερικός ή καθολικός αποκλεισμός από μία ομάδα.

Αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας είναι η αντίσταση, η φυγή ή η προσπάθεια για αποσύνδεση. Υπάρχουν και πιο μακροπρόθεσμες αντιδράσεις οι οποίες μπορεί να περιλαμβάνουν την «αποδοχή» ή την «εκδίκηση». Συνήθως τα άτομα αντιδρούν στον αίσθημα του εξευτελισμού με ένα συνδυασμό των παραπάνω.

Οι χώρες που βρίσκονται σε κρίση, όπως η Ελλάδα και η Ιρλανδία, έχουν υποστεί αυτό τον εξευτελισμό.

Έχουν απολέσει μέρος της κυριαρχίας τους, το status τους στην Ευρώπη έχει υποβιβαστεί, ενώ είναι αντιμέτωπες με το φάσμα του πλήρους αποκλεισμού από την Ευρωζώνη, έχοντας ήδη αποκλειστεί από μηχανισμούς καθορισμού αποφάσεων της Ένωσης.

Οι Ιρλανδοί απάντησαν στην κρίση με ρεαλισμό αλλά και χιούμορ

Ο καθηγητής Smith θεωρεί ότι οι Ιρλανδοί έχουν ανεπτυγμένους μηχανισμούς αντιμετώπισης αυτού του συναισθήματος, πιθανότατα λόγω των δεκαετιών της βρετανικής κυριαρχίας.

Στην σοβαρή οικονομική κρίση που έπληξε τη χώρα, οι Ιρλανδοί απάντησαν με ρεαλισμό αλλά και χιούμορ, επιλέγοντας όχι μόνο τη μετανάστευση αλλά και βαθύτατες μεταρρυθμίσεις.

Όσο για το χιούμορ, ο καθηγητής παραπέμπει σε μία χιουμοριστική εμφάνιση κάποιων οπαδών της εθνικής ποδοσφαιρικής ομάδας, οι οποίοι κράτησαν ένα πανό που έγραφε «Η Άνγκελα Μέρκελ νομίζει ότι είμαστε στη δουλειά»!

Αντί ρεαλισμού οι Έλληνες απαντούν με μίσος

Κατά τα τελευταία 25 περίπου χρόνια, πάρα πολλοί Έλληνες πολίτες είχαν βολευτεί στο ελληνικό δημόσιο . Η πίεση που ασκείται στο δημόσιο σήμερα είναι τρομερό σοκ για του Έλληνες. Αντί μίας ρεαλιστικής προσέγγισης, όπως αυτής των Ιρλανδών, οι Έλληνες δεν έχουν διάθεση για μεταρρυθμίσεις.

Η απάντησή τους στον εξευτελισμό που νιώθουν είναι η βία, το μίσος, η εκδικητικότητα. Συνεχείς πορείες, βανδαλισμοί, Γερμανοί πολιτικοί να απεικονίζονται ως Ναζιστές …. εκλογική άνοδος της ριζοσπαστικής Αριστεράς και της άκρας δεξιάς.

Αν και ο καθηγητής Smith δεν κάνει κάποιο σχόλιο για την Ισπανία, η αρθρογράφος θεωρεί ότι η Ισπανία είναι μάλλον πιο κοντά στην Ελλάδα παρά στην Ιρλανδία.

Αν πάντως η Άνγκελα Μέρκελ και οι Ευρωπαίοι ηγέτες θέλουν να βρουν μία βιώσιμη λύση για την Ευρώπη, θα πρέπει, μεταξύ πολλών άλλων, να λάβουν υπόψη τους τη ψυχοσύνθεση του κάθε λαού, πριν οι «εθνικές ψυχολογίες» καταστούν ανυπέρβλητο εμπόδιο για τη λειτουργία της ένωσης.

http://www.lifo.gr