Η Ευρώπη από τον 4ο έως τον 7ο αιώνα μ.Χ - Mέρος 4o

Αποτελέσματα μετάβασης από την Ευρώπη της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας στην Ευρώπη των βαρβαρικών βασιλείων

Η μόνιμη ανασφάλεια που προξενούσαν οι συνεχής βαρβαρικές επιδρομές και η μείωση των εμπορικών δραστηριοτήτων, προκάλεσαν την παρακμή των πόλεων και ενίσχυσαν την τάση φτωχών και αδυνάτων στην αναζήτηση προστασίας από τους πλούσιους γαιοκτήμονες. Κατ’ αυτόν τον τρόπο η επαρχιακή αριστοκρατία συγκέντρωσε μεγάλη πολιτική και οικονομική δύναμη και στελέχωσε την διοίκηση των Γερμανικών βασιλείων με μια καινούρια τάξη αξιωματούχων.[1]

Στο θέμα της βασιλικής εξουσίας οι Γερμανοί δεν αποδέχτηκαν την Ρωμαϊκή αρχή του κράτους πάνω από το  άτομο και εφάρμοσαν μια μοναρχία κληρονομική, πατρογονική και απόλυτη.[2]Στη διάρκεια των Γερμανικών μετακινήσεων ο βασιλιάς ήταν πρώτος μεταξύ ίσων. Υπολογίσιμη δύναμη διέθετε επίσης η αριστοκρατία και η γενική συνέλευση της φυλής. Όταν οι φυλές απέκτησαν μόνιμο τόπο εγκατάστασης, η εξουσία της αριστοκρατίας αυξήθηκε, ενώ των συνελεύσεων μειώθηκε. Η δύναμη της εξουσίας του βασιλιά ήταν ανάλογη των πολεμικών επιτυχιών του. Όσο μεγαλύτερες ήταν, τόσο ισχυροποιούσε την εξουσία του έναντι των αριστοκρατών όσο μικρότερες τόσο πιο ευάλωτος γινόταν.[3]

Στο δίκαιο,  βασική αρχή της γερμανικής πρακτικής υπήρξε η «προσωπικότητα του νόμου». Αυτό σήμαινε ότι κάθε άτομο δικαιούνταν να δικαστεί σύμφωνα με τους νόμους της φυλής του, και όχι μ’ αυτούς του τόπου εκδίκασης της υπόθεσης. Ακόμη υπήρχαν διαβαθμίσεις των ποινών ανάλογα με την κοινωνική θέση θύτη και θύματος.[4] Γενικά στο Γερμανικό δίκαιο οι ποινές ήταν σκληρές και στηρίζονταν στην αρχή «οφθαλμών αντί οφθαλμού και οδόντα αντί οδόντος».[5]

Η χριστιανική εκκλησία αποδείχτηκε ιδιαίτερα ανθεκτική κατά την περίοδο των μεταναστεύσεων. Σε πολλές περιπτώσεις υποκατέστησε την Ρωμαϊκή διοίκηση. Στις πόλεις οι επίσκοποι αναδείχθηκαν σε πνευματικούς και κοσμικούς ηγέτες και οι βάρβαροι βασιλείς αναγνωρίζοντας την εξουσία τους, προσπάθησαν να τους προσεταιριστούν.[6] Ωστόσο κατά τον 6^ο αιώνα ο ρόλος της εκκλησίας υποβαθμίστηκε. Αποτέλεσμα της παρακμής,  που κράτησε μέχρι τον 8^ο αιώνα, υπήρξε η κάθετη πτώση του μορφωτικού επιπέδου και η υποχώρηση του θρησκευτικού συναισθήματος. Η μόνη ελπίδα ανανέωσης, προήλθε από την μεγάλη ανάπτυξη του μοναχισμού κατά τον 6^ο και 7^ο αιώνα. Σταδιακά τα μοναστήρια απέκτησαν μεγάλο πλούτο από ευεργετήματα και δωρεές, και με την κατά βάση αριστοκρατική καταγωγή  των μοναχών, επέδρασαν εξίσου σημαντικά τόσο στην θρησκευτική και πολιτισμική ανάπτυξη, όσο και στην οικονομική και πολιτική ζωή της μεσαιωνικής Δύσης.[7]

Επίλογος

   Οι μετακινήσεις πληθυσμών της παραπάνω περιόδου, άλλαξαν για πάντα των Ευρωπαϊκό χάρτη. Ρωμαίοι και Γερμανοί ενσωματώθηκαν σε ένα δημογραφικό μίγμα δημιουργώντας ένα καινούριο πολιτισμό. Η κατάρρευση της Ρωμαϊκής Δυτικής αυτοκρατορίας και η ίδρυση βαρβαρικών βασιλείων, συνοδεύτηκε από μια σταδιακή  υποχώρηση της οικονομικής και πολιτιστικής ζωής, σηματοδοτώντας το πέρασμα από την αρχαιότητα στον μεσαίωνα. Η εικόνα της Ευρώπης αυτής της περιόδου, όπως διαδόθηκε από την ιστοριογραφία και από τα σχολικά εγχειρίδια, είναι αυτή μιας Ηπείρου, που πέρασε από τον λαμπρό Ελληνορωμαϊκό πολιτισμό σους σκοτεινούς χρόνους και στη βαρβαρότητα. Χωρίς αυτό να είναι στο σύνολο του ανακριβές, πρέπει να γίνουν αρκετές διαφοροποιήσεις και διαβαθμίσεις, δεδομένου ότι  εικόνα αυτή πάσχει από πολλές εξαιρέσεις. [8] Βέβαιο πάντως είναι, πως η Ευρώπη μέσα από μετακινήσεις πληθυσμών και πολεμικές συγκρούσεις εισήλθε σε μια καινούρια εποχή.

Το πρώτο μέρος εδώ:  http://kanapedatos.blogspot.com/2012/05/4-7-m-1o.html 

Το δεύτερο μέρος εδώ: http://kanapedatos.blogspot.com/2012/05/4-7-m-2o.html

Το τρίτο μέρος εδώ:  http://kanapedatos.blogspot.com/2012/05/4-7-m-3o.html

---

[1] Κώστας Ράπτης, ό.π., σελ. 32

[2] Κώστας Ράπτης, ό.π., σελ. 32

[3] David Nicholas, ό.π., σελ. 61

[4] David Nicholas, ό.π., σελ. 59

[5] David Nicholas, ό.π., σελ. 60

[6] Κώστας Ράπτης, ό.π., σελ. 33

[7] Κώστας Ράπτης, ό.π., σελ. 34

[8]Serge Berstein-Pierre Mizla, ό.π., σελ. 45